අනුරාධපුර යුගයට අයත් සීගිරි සිතුවම් නිර්මාණය කිරීමේ අරමුණ පැහැදිළිව නොකියවේ. ලක්දිව පුරාවිද්‍යා කටයුතු ගැන උනන්දුවක් දැක්වූ බෙල් මහතා දරන මතය අනුව මෙම චිත‍්‍ර තුළින් එදා කාශ්‍යප රජුගේ මාළිගාවේ කුමරියන් සහ සේවිකාවන් පිදුරාගල විහාරයට ගිය සැටි නිරූපනය වේ.ආනන්ද කුමාරස්වාමි මහතා දරන මතය වන්නේ සීගිරි සිතුවම් දෙවඟනන් නිරූපනය කරන බවයි.පරණවිතාන මහතාගේ අදහස වන්නේ සීගිරි චිත‍්‍ර වලින් විදුලිය සහ වැසි වළාකුඵ පෙන්වන බවයි.

It is not clearly stated as to the motive behind the creation of the Sigiriya paintings. According to the view of Mr.Bell, an enthusiast of Lankan archaeology, these paintings reveal how the princesses and maids of the Kashyapan royal household set forth to the Piduragala temple. According Paranavitana, sigiriya grafitis depict lightning and rain clouds.

සීගිරියට පලා ආ කාශ්‍යප රජු සීගිරිය වටා විශාල පවුරක් බැන්දේය. වසර ගණනාවක් තිස්සේ අව්, වැසි, සුළං ආදියට ගොදුරු වෙමින් තිබූ සීගිරි චිත‍්‍ර අද දක්වා ත් නොනැසී පවතින්නේ එදා සිංහල සිත්තරුන් භාවිතා කළ උසස් ශිල්පීය ක‍්‍රම නිසාය.ප්‍රෙස්කෝ බුවනෝ යනුවෙන් අද බටහිර චිත‍්‍ර ශිල්පීන් අනුගමනය කරන සිතුවම් කලාව එදා හෙළදිව සිත්තරුන් සීගිරි ගලෙහි තෙත බදාමය මත රූ රටා මැවීමේදී අනුගමනය කරන ලද්දකි.සීගිරි චිත‍්‍ර නිසා ලක්දිවට විශාල ප‍්‍රසිද්ධියක් ලැබුණි.

King Kashyapa having fled to Sigiriya built a large fortress around Sigiriya. It is due to the advanced technology employed by Sinhala artists at the time that the Sigiriya paintings still exist without decay, braving the rigors of the sun, wind and rain. The fresco- buono technique adopted by modern artists of the occident is the same technique that was used then by the Lankan artists in their creations of art on wet plaster. The Island of Lanka has earned a lot of publicity due to the Sigiriya frescos.

පියා මැරූ කාශ්‍යප රජකම අල්ලා ගත්තේය. කුමන මොහොතක මුගලන් කුමරු පැමිණ සටන් කරාවිදැයි සිතා ගැනීමට නොහැකි වූ කාශ්‍යප රජ තම ආරක්ෂාව පතා සීගිරි ගලට පැනගත්තේය.අනුරාධපුරයට දකුණු දෙසින් පිහිටි සීගිරිය රාජධානිය කරගනිමින් ක‍්‍රි.ව. 477 සිට 495 දක්වා කාශ්‍යප රජු රජ කළේය.

Kashyapa having murdered his father thus wrested the kingship. Being unable to guess at what moment Prince Mugalan would come to attack him, Kashyapa fled to the Sigiriya rock to ensure his safety. Having established Sigiriya, located south of Anuradhapura, as his kingdom, king Kashyapa ruled from 477 A.D. to 495 A.D.

මෞර්ය වංශයට අයත් ධාතුසේන රජතුමා බලයට පත් වීමත් සමඟ දකුණු ඉන්දියානු ආක‍්‍රමිකයන් විසින් විනාශ කරන ලද ලක්දිව වෙහෙර විහාර ප‍්‍රතිසංස්කරන කටයුතු ආරම්භ කෙරුණි.ධාතුසේන රජුගේ පුතකු වූ කාශ්‍යප කුමරු විසින් රජු මැටි ගසා මරන ලදී.

On ascending the throne king Dhatusena, a Maurya clansman, commenced work on the restoration of the dagabos and temples destroyed by South Indian attackers. Prince Kashyapa, a son of king Dhatusena killed him by plastering mud on him.

මහානාම රජුගෙන් පසු සොත්තිසේන, මිත‍්‍රසේන ඇතුඵ අටදෙනෙක් පමණ ලක්දිව රජකර ඇත. අවුරුදු විසිපහකට ආසන්න කාලය තුළ මොවුන්ගෙන් රටට සිදු වූ සේවයක් ගැන විශේෂයෙන් සඳහන් වන්නේ නැත.

ඉන් පසු රජකමට පත්වන්නේ ධාතුසේන කුමාරයාය. කුඩා කළ සාමනේර ජීවිතයක් ගත කළ මේ කුමරාට බොහෝ සතුරු කරදර විය. සතුරන්ගෙන් කුමරා ආරක්ෂා කරන ලද්දේ මහතෙර කෙනකුන් විසිනි.

දිනක් සතුරන්ගෙන් බේරී පලා යන මේ දෙදෙනාට අනුරාධපුර දකුණු දිග පිහිටි ගෝණ නදිය තරණය කිරීමට සිදුවිය. ගඟ ගලා මග ඇහිරී ඇති බව දුටු තෙරුන් වහන්සේ ”මේ නදිය අපගේ මග අවුරයි, එබැවින් ඔබ ද මතු රජ වී මේ නදියේ ගමන අවුරා වැවක් තැනීම කළ යුතුය” යනුවෙන් කී සේක.

පසු කලෙක ධාතුසේන රජු විසින් කලාවැව තනන ලද්දේ මේ නදියේ ජලය ඇහිරීමෙනි

After the reign of king Mahanama about eight persons including Soththisena,Mithrasena have ruled the country. No special mention is made in the chronicles of any services to the country during their reigns covering nearly twenty five years.

It is prince Dhatusena who becomes the next king. His childhood as a Samanera was wrought with oppression from enemies. He was protected from enemies by a certain Maha Thera.

The two of them once, escaping an enemy attack had to cross the Gona River located south of Anuradhapura. The Thera noticing the river in floods obstructing their way said, ‘This River obstructs our path Therefore, when you become king in the future you should bar it and construct a tank’.

It was king Dhatusena who thus built the Kala weva at a later date.

උපතිස්ස රජුගෙන් පසු සහෝදර මහානාම කුමරු රජවේ. මේ යුගයේ හෙළ අටුවා පොත් පාලි භාෂාවට පෙරළීම සඳහා බුද්ධඝෝෂ හිමි ලක්දිවට වැඩම කළසේක.මහා විහාරීය භික්ෂූන්ගෙන් අවසරය ගත් බුද්ධඝෝෂ හිමි එවකට සිංහල භාෂාවෙන් පමණක් ලියවී තිබූ අටුවා පොත් පාලියට නගන ලදී. මින් පසු සිංහල උගතුන් පාලි භාෂාවට වැඩි උනන්දුවක් දැක්වූ අතර සිංහලෙන් පොත් ලිවීම නවතා පාලියෙන් පොත් ලිවීමට උනන්දු වූ බව පෙනේ. මෙය සිංහල භාෂාවේ දියුණුවට තර්ජනයක් විය. බුද්ධඝෝෂ (බුදුගොස්) හිමියන් පාලියට පෙරලූ පොත් “පාලි අට්ඨ කතා” යනුවෙන් හැදින්වේ.

On the demise of king Upatissa, his brother Mahanama succeeds as king. During his time Thera Buddhaghosa was brought down to Lanka, to get the Hela Atuva texts translated to Pali. Thera Buddhaghosa having obtained the permission of the Bhikshus of Maha Vihara embarked on the translation of the Atuva texts which at the time were written only in the Sinhala language. After this incident, Sinhala scholars took a greater interest in the Pali language, stopped the use of Sinhala and were more inclined to use Pali language to write texts. This invariably paused a threat to the development of the Sinhala language. The texts translated by Thera Buddhaghosa (Budugos) into the Pali language are identified as “Pali Attakatha”

උපතිස්ස රජුගේ කාලයේදී නියඟයක් ඇතිවිය. රට වැසියා ආහාර හිඟයෙන් හා රෝග බියෙන් පෙළෙන්නට විය.භික්ෂූන් වහන්සේගේද උපදෙස් ඇතිව අලංකාර රථයක් තනා සර්වඥධාතූන් වහන්සේ ආවරණය වන පරිදි තැනූ බුදු රුවක් එහි වඩා හිදුවා දිය පිරවූ පත්‍රා ධාතුව එහි දොහොත් හි තබා භික්ෂූන් වහන්සේලාට රතන සූත්‍රය දේශනා කරමින් පෙරහැර කිරීමට ඉඩ සැලසුවේය. රජු ද සිල්සමාදම් වී පෙරහැර ඉදිරියෙහි ගමන් කළේය. එදින රාත්‍රියෙහි වර්ෂාව හටගත්තේය. මතු කල්හිද මෙබදු බිය ඇති වුවහොත් මෙසේ කරන ලෙසට රජු ලියවා තැබීය.

A drought struck the country during the reign of king Upatissa. There was a scarcity of food and the people lived in fear of epidemics.. The king in consultation with the Bhikshus constructed a beautiful charriot, and set up in it an image of Lord Buddha covering sacred Buddha relics. The alms bowl relic filled with water was placed in the hands of the image, and Bhikshus were made to go in procession chanting the powerful Rathana Sutra. The king too having observed sil walked in front of the procession. That night it started to rain. The king got it recorded that in the event of any like disaster occurring in the future, this procedure should be followed.

බුද්ධදාස රජුගෙන් පසු ඔහු වැඩිමල් පුත් උපතිස්ස කුමරා රජකමට පත්විය. හෙතෙම ඉතා ධාර්මික රජ කෙනෙකි. දිනක් රජු නිදන ඇඳ පිහිටි ස්ථානය තෙමෙන විට එය සකස්කිරීමට යෑමෙන් වැසියාට කරදර සිදුවන නිසා එළිවන තෙක් එසේම රාත්‍රිය ගතකර ඇත. අසරණයින්, රෝගීන්, ගැබිනි මව්වරුන් සඳහා ආහාර දන්සැල් ඉදිකිරීමට රජු මුල් විය. සතුන්ට ද කරුණාවන්ත වූ රජු රජ උයනෙහි විසූ ලේහෙනුන්හට බත් දීමට ද ක්‍රමවේදයක් සකස් කළේය.

After king Buddhadasa, his elder son prince Upatissa became king. He was an extremely pious king. On one occasion when the place where his bed is located was getting wet, he spent the whole night without calling for help, as such would be a nuisance to the people. He pioneered the construction of a number of alms- houses to distribute food to the destitute, the sick and pregnant mothers. He was also kind to animals to the extent that a methodology was evolved even to feed rice to squirrels in the royal park.

බුද්ධදාස රජු විසින් කළ තවත් විස්මය ජනක ප්‍රතිකාරයකි මෙය. දිනක් මිනිසෙක් වැවකින් වතුර බොද්දී දියබරි බිත්තරයක් ගිලුණි. ඉන් ඉපදුණු දියබරි පැටවා ඔහුගේ ආමාශය සපා කද්දී ඔහුට උසුලාගත නොහැකි වේදනාවක් දැනෙන්නට විය.රජු වෙත පැමිණි මිනිසා පරීක්ෂා කිරීමෙන් රජු රෝගය පැහැදිලිව හඳුනා ගත්තේය. දින ගණනක් නිරාහාරව තැබූ මිනිසා හොදින් නාවා සුවද විලවුන් ගල්වා යහනාවක සැතපවී ය. නින්දට වැටුණු රෝගියාගේ කට ඇරී තිබුණි. රෝගියාගේ විවෘත වූ කටට උඩින් මස් කැබැල්ලක් එල්ලන ලදී. මස් කැබැල්ලේ සුවද දැනුණු දියබරි පැටවා මුඛයෙන් පිටතට ඇදී මස් කැබැල්ල ඩැහැගත්තේය. එවිට අසල හොරෙන් රැඳී සිටි මිනිසකු විසින් දියබරියා පිටතට ඇද දමන ලදී. රෝගියාට සම්පූර්ණ සුවය ලැබුණි.

This is yet another awe inspiring instance of treatment given by King Buddhadasa. One day a meanwhile drinking water from a lake accidentally swallowed a water snake’s egg. The baby water snake born out of the egg began to bite his stomach, and the man felt a severe pain. The king having examined the man, who came to him, diagnosed the ailment. This man was kept starving for a number of days. Thereafter he was bathed well, perfumed and made to rest in a bed which made him to go to sleep gaping his mouth. A piece of meat was then made to hang over his mouth. The baby water snake sensing the smell of meat crept out of the mouth and gobbled it. A man who was in hiding close by immediately pulled out the snake and the patient was fully cured.

බුද්ධදාස රජතුමාගේ වෙදකම් ගැන බොහෝ කතා ඇත. දිනක් උදර රෝග‍යකින් පෙළෙන භික්ෂු නමක් ප්‍රතිකාර සඳහා රජුවෙත වැඩි සේක. භික්ෂුව වැළදූ නරක් වූ කිරි ආහාරයක සිටි පණුවන් තවමත් ආමාශයෙහි සිටින බව රජුට වැටහුණි. මේ අතර තුර නහර විද ලේ ඉවත්කර පිළියම් කළ යුතු අශ්වයකු රජු වෙත ප්‍රතිකාර සඳහා ගෙන එන ලදී.පළමුව අශ්වයාට වෙදකම් කළ රජ දෙවනුව භික්ෂුව වෙත පැමිණ බීමට බෙහෙතක් දුන්නේය. භික්ෂුව බෙහෙත පානය කළ පසු “ ඔබ වහන්සේ පානය කළේ අර අශ්වයාගෙන් ඉවත් කරන ලද අශ්ව ලේ ” යනුවෙන් රජු පැවසුවේය. මේ අසා වමනය කළ භික්ෂුවට ආමාශයේ සිටි පණුවන් ඉවත් වීම හේතුවෙන් සුවය ලැබුණි.

Many are the stories woven round the treatments given by king Buddhadasa. One day a Bikkhu with a stomach problem came to the king for treatment. The king felt that the Bikkhu had consumed some stale milk food, and that the worms which it contained were still inside his stomach. At this time there happened to be brought a sick horse which needed treatment through the removal of blood by puncturing its veins. The king treated the horse first, then came to the bikkhu and gave him a medicine to drink. After the bikkhu had partaken the medicine, the king told him that it was the blood removed from the horse that was given to him to drink. Hearing this, the bikkhu immediately started to vomit also spewing out the worms in the stomach, thereby curing his ailment.